Türk halk müziği, halkın ortak kültürü ve coğrafyanın ortak mirasından şekillenen bir müzik türü olarak tanımlanabilir. Yüzyıllar boyunca, bağlama başta olmak üzere çeşitli enstrümanlarla birlikte icra edilen halk müziği, genellikle kulaktan kulağa aktarım yoluyla belli bir noktaya kadar geldi. Cumhuriyet döneminde ise yapılan derleme çalışmaları ile bugünkü kimliğini kazandı. Türk halk müziği eserleri, büyük uğraşlarla korundu ve günümüze kadar geldi.
Anadolu’nun her yöresinin kendine has kültürünü ve ezgilerini yansıtan Türk halk müziği, sözlü edebiyatımızın en önemli parçalarından biri olarak kabul ediliyor. Halkımızın çok sevdiği yöresel eserler, son dönemde müziğimizin dünyaya açılmasında da önemli rol oynuyor. Türk halk müziği eserleri “folklorik eserler” olarak tüm dünyada dikkat çekiyor.
Ülkemizde, bu denli önemli bir sanat dalında öne çıkan ve halk müziğini başarıyla icra eden pek çok isim bulunuyor. Bütün büyük ustalara, ayrı ayrı saygılarımızı sunuyoruz. Bu usta isimlerin arasında, öncü olarak gördüğümüz ve Türk halk müziğine katkıları açısından en başarılı bulduğumuz isimleri sizler için derledik.
1. Neşet Ertaş
Türk halk müziğinin efsanesi, Anadolu kültürünün simge ismi Neşet Ertaş, gelmiş geçmiş en önemli müzik adamlarımızdan birisi. Babası Muharrem Ertaş önderliğinde çıktığı yolda, İç Anadolu bozlak kültürünü tüm Türkiye’ye ardından tüm dünyaya sevdirmeyi başaran büyük ustadan bahsediyoruz.
Abdallık ve halk ozanı kültürünün en önemli isimlerinden, Türk halk müziğinin büyük ustalarından, Yaşar Kemal’in deyimiyle “Bozkırın Tezenesi”, Neşet Ertaş 1938 senesinde dünyaya geldi. Kırşehir’in Çiçekdağı ilçesine bağlı Kırtıllar köyünde...
Devlet sanatçılığı unvanını reddedecek kadar halk insanı, gönül adamı ve halk müziği aşığı olan Neşet Ertaş, bizlere sunduğu ölümsüz eserlerle hafızalarımıza kazınan bir sanatçı. Neşet Ertaş, kendine has tarzı, mütevazı tavrı ve türküleri kusursuzca icarsı ile büyük hayran kitlelerine ulaştı. Onun müziğine hayranlık duyanların sayısı seneler geçtikçe azalmıyor aksine artmaya devam ediyor. Türk halk müziğinin büyük ustası saygıların en büyüğünü hak ediyor.
Zorluklar içinde geçen çocukluk yıllarında eline aldığı bağlamasını kendi çabaları ile geliştiren ve büyük bir efsaneye dönüşen Neşet Ertaş’ı büyük özlemle anıyoruz.
2. Musa Eroğlu
“Sarı saçlarını deli gönlüme bağlamışım, çözülmüyor Mihriban.” Dizeleri herhalde hepimize büyük usta Musa Eroğlu’nu hatırlatıyor. Dillere pelesenk olan ölümsüz eserinin yanında daha pek çok önemli halk müziği eserine nefes veren büyük usta, varlığıyla müzik kültürümüzü onurlandırıyor.
Türk halk müziğinin duayen isimlerinden Musa Eroğlu, 1946 yılında dünyaya geldi. Mersin’in Mut ilçesine bağlı Kumaçukuru köyünde doğan Musa Eroğlu, yoksul bir ailede büyüdü. Orta öğrenim hayatının sonuna kadar Mut...
Toroslar’ın bağrından kopan ezgileri büyük bir ustalık ile icra eden Musa Eroğlu, küçük yaşlarda müziğe duyduğu ilgiyle bağlamayı eline aldı ve iyi ki de öyle yaptı. Bizlere harika türkülerle pek çok farklı duyguyu bir arada yaşatmayı başardı, hala da yaşatmaya devam ediyor.
Anadolu’nun son dönemdeki en önemli deyiş ustalarından ve halk müziği icracılarından biri olan Eroğlu, Türk halk müziğinde “üstat” statüsündeki isimlerin arasında yer alıyor.
3. Aşık Mahzuni Şerif
Veysel Şatıroğlu’ndan sonra (Aşık Veysel) Anadolu’da aşıklık geleneği bitiyor derken öyle bir müzik adamı ve halk ozanı geldi ki tüm Türkiye ona hayran kaldı. Aşık Mahzuni Şerif, Kahramanmaraş’ın bağrından kopan yanık ezgileriyle ve protest tavrıyla tüm ülkenin sevdiği bir sanatçı olmayı başardı.
Türk halk müziğinin efsanelerinden Aşık Mahzuni Şerif, 17 Kasım 1939’da dünyaya geldi. Nüfustaki adı Şerif Cırık olan usta müzik adamı, Kahramanmaraş’ın Afşin ilçesine bağlı Berçenek köyünde doğdu. Mahzuni Şerif, çocukluk...
“Dom Dom Kurşunu”, “Yuh Yuh”, “Han Sarhoş Hancı Sarhoş” gibi ölümsüz eserleri müziğimize kazandıran Mahzuni Şerif, pek çok halk müziği sevdalısı gence de ilham kaynağı oldu. Onunla birlikte halk ozanı ve aşıklık geleneği, Anadolu’da tekrar popüler hale geldi.
4. Ruhi Su
Mehmet Ruhi Su, müziğimizin gördüğü en nadide yeteneklerin arasında yer alıyor. Çocukluğu zorluklar içinde geçen, oradan oraya savrulan Ruhi Su hayatta aradığı anlamı bağlamasında buldu. Kendi imkanları ile çok sevdiği müzik alanında, akademik olarak da eğitim alan Ruhi Su, bağlamada virtüöz seviyesine gelmeyi başardı.
Türk halk müziğinin duayen isimlerinden Mehmet Ruhi Su, 1912 yılında, Van’da dünyaya geldi. Memur bir ailenin çocuğu olan Ruhi Su, hayatının ilk yıllarını doğduğu şehir Van’da geçirdi. Henüz çocuk sayılabilecek...
Konservatuvarda opera eğitimi ile kariyerini taçlandıran Ruhi Su, eğitim hayatı sonrası tamamen halk müziğine yöneldi. Anadolu türkülerini yeniden derledi ve seslendirdi. Türk halk müziğinin unutulmaz sanatçıları arasında yer aldı.
5. Bedia Akartürk
Türk halk müziğinin gelmiş geçmiş en ünlü kadın vokallerinden olan Bedia Akartürk, berrak sesiyle hafızalarımıza kazındı. 50 yıldan fazla olan aktif sanat hayatında, ülkemizin ve dünyanın pek çok yerinde konserler verdi. Türkülere kattığı yorumla ve sanatçı kişiliği ile müziğimizde örnek bir isim olmayı başardı.
Türk halk müziğinin en güçlü seslerinden biri olan Bedia Akartürk, 4 Şubat 1941 tarihinde, İzmir’in Ödemiş ilçesinde dünyaya geldi. Ailesinin tek çocuğu olan Bedia Akartürk, müzik ve sanatla erken yaşlarda...
Bedia Akartürk, Türk halk müziği eserlerini muhteşem şekilde icra etmesi sayesinde birçok ödül kazandı. Sayısız kez halk müziği tutkunlarının beğenisine nail oldu. Türk Halk müziğinden bahsederken Akartürk’ü anmadan geçmek olmaz.
6. Muzaffer Sarısözen
Türk halk müziğinin derleme alanında ilklere imza atan Muzaffer Sarısözen, pek çok halk müziği sanatçısının hocası olarak da biliniyor.
Türk halk müziğinin bu günlere ulaşmasında büyük emeği olan, Türk müzik tarihinin en büyük ustalarından Muzaffer Sarısözen, 1899 yılında, Sivas’ta dünyaya geldi. Osmanlı İmparatorluğu’nun son yıllarında doğan ve dönemin kültürü...
Aşık Veysel ile birlikte Ahmet Kutsi Tecer ile tanışan Sarısözen, Sivas’tan çıkan üstatlardan biri olarak Ankara Devlet Konservatuvarı’nın kuruluşunda yer aldı. Anadolu halk şiirinin ve halk müziğinin araştırılıp derlenmesine öncülük etti. Cumhuriyet tarihinin en önemli derleme çalışmalarında onun imzası vardı. Türk halk müziği eserleri günümüze kadar ulaştıysa, bunda en büyük pay Muzaffer Sarısözen’e aittir.
7. Nida Tüfekçi
Ustası ve hocası Muzaffer Sarısözen’in izinden ilerleyen Nida Tüfekçi, Türk halk müziğinin en önemli isimleri arasında yer almayı başardı. Yüzlerce türkünün derlemesini ve yeniden düzenlemesini yapan Nida Tüfekçi, küçük yaşlardan itibaren ustalıkla çaldığı bağlamasıyla da fark yarattı.
Türk halk müziğinin gelişmesinde ve bu günlere gelmesinde çok büyük payı olan isimlerden Nida Tüfekçi, 1929 yılında dünyaya geldi. Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesinde doğan Nida Tüfekçi, ilkokulu burada bitirdi. Bir yandan...
Onun yeteneklerini keşfeden Sarısözen sayesinde TRT kadrolarına giren Tüfekçi, yaptığı çalışmalar ile Türk halk müziğinin gelişiminde büyük rol oynadı. Türk halk müziğinin korunması ve geliştirilmesi adına pek çok görevde bulundu.
8. Belkıs Akkale
“Türkü Bacı” lakabını alacak kadar, halk müziğiyle adı özdeşleşen Belkıs Akkale, şüphesiz ki çok büyük bir Türk halk müziği sanatçısı. Türk halk müziği eserlerini güçlü sesiyle yorumlayan Akkale, dinleyiciler arasında oldukça sevilen ve popüler bir isim.
Türk halk müziğinin en sevilen seslerinden ve en ünlü simalarından Belkıs Akkale, 1952 senesinde İstanbul’da dünyaya geldi. Aslen Malatyalı bir ailenin çocuğu olan Belkıs Akkale, müzik ile erken yaşlarda tanıştı....
Çocuk yaşlardan beri sesinin güzelliği ile gönüllere taht kuran Akkale, o günden bu güne türkülerini söylemeye devam ediyor. Pek çok sayıda solo albüme imza atan “Türkü Bacı”, halk müziği alanında yüksek sayıda albüm satışına ulaşan sanatçılardan biri konumunda.
9. Arif Sağ
O, bir halk müziği fenomeni, ustaların ustası olarak bilinen bir duayen ve büyük bir bağlama icracısı…
Türk halk müziğinin yaşayan efsanesi, halk ezgilerinin büyük ustası Arif Sağ, 1945 yılında dünyaya geldi. Erzurum’un Aşkale ilçesine bağlı Dağlı köyünde dünyaya gelen Arif Sağ, çocuk yaşta müzikle tanıştı. Babasının...
Arif Sağ, Türk halk müziği ve Alevi – Bektaşi deyiş kültürünün en önemli temsilcilerinden ve en büyük isimlerinden biri olarak kabul ediliyor. Bağlama virtüözü apoleti de taşıyan büyük usta, türkülere yeni bir soluk, yeni bir can üflemesiyle ünlü. Ustası Nida Tüfekçi’den aldığı öğretileri kuşaktan kuşağa aktarmada da mahir olan Arif Sağ, yetiştirdiği öğrencileri ile halk müziğinin gelişimine büyük katkı sağladı. Son dönemde yaşadığı sağlık sorunları nedeniyle öğretici görevine devam edemeyen büyük usta, bugüne kadar Türk halk müziği için yaptıklarıyla büyük bir alkışı hak ediyor.
Kısa sap bağlamanın bilinen en büyük ismi olan Arif Sağ, yetenekleriyle tüm ülkenin sevgilisi haline gelmiş bir sanatçı.
10. Özay Gönlüm
Özellikle Ege Bölgesi ve Teke Yöresi türkülerinin derlenmesinde ve yeniden icra edilmesinde aldığı büyük rol ile adından söz ettiren Özay Gönlüm, Türk halk müziğinin en önemli sanatçıları arasında yer alıyor. Pek çok Ege türküsü Özay Gönlüm tarafından derlenerek halk müziği külliyatımıza yeniden kazandırıldı. Aynı zamanda sempatik tavırları ve yaşadığı döneme göre sıra dışı tarzıyla da dikkat çeken Özay Gönlüm, Türk müziğinde çok özel bir yerde konumlanıyor.
Türk halk müziğinin sevilen sanatçılarından Özay Gönlüm, 5 Şubat 1940 tarihinde dünyaya geldi. Denizli’nin Tavas ilçesine bağlı Kızılcabölük köyünde doğan Özay Gönlüm, müzisyen bir ailenin soyundan gelmesi sebebiyle müzikle erken...
Pek çok halk müziği sanatçısı gibi Özay Gönlüm de Muzaffer Sarısözen tedrisatından geçen isimler arasında yer alıyor. Genç yaşında Sarısözen vasıtası ile TRT’yle tanışan Özay Gönlüm yıllarca halk müziğinin icrası ve tanıtımı için çalıştı. Özay Gönlüm, farklı yetenekleri, sahne şovları ve muzip kişiliği ile halkın sevgilisi oldu.
11. Çekiç Ali (Ali Ersan)
Başlı başına bir saz ve söz ustası olarak tabir edebileceğimiz namı diğer Çekiç Ali, Türk halk müziğinin en önemli isimleri arasında kesinlikle yer alması gereken bir sanatçı. Ustası Muharrem Ertaş’tan aldığı eğitim ve düsturu her anlamda sanatına yansıtan Çekiç Ali (Ali Ersan), İç Anadolu bozlak kültürünün en büyük temsilcilerinden biri olarak biliniyor.
“Çekiç” lakaplı Ali Ersan, 1932 yılında dünyaya geldi. Kırşehir’in Kaman ilçesine bağlı Meşeköy’de doğan ve burada büyüyen sanatçı, Türk halk müziğinde bozlak ve abdal müziğinin en önemli temsilcilerinden biri olarak...
Büyük ustanın, “Çekiç” olarak anılmasında saz çalma kabiliyeti ve çevikliğinin etkisi olduğu rivayet ediliyor. Muharrem Ertaş’tan aldığı eğitim sonrası bağlama ve müziğini kendi kendine geliştiren bu büyük halk ozanı, halk müziği için yaptıklarıyla her türlü övgüyü hak ediyor.
12. Erdal Erzincan
Ustası Arif Sağ’dan aldığı “el” ile büyük bir bağlama ustasına dönüşen Erdal Erzincan, halk müziğimizin en önemli isimleri arasında yer alıyor. Ustasından aldığı eğitim sonrası kariyerini akademik anlamda da geliştiren Erdal Erzincan, dünya çapındaki bağlama ustalarımızdan biri olarak ön plana çıkıyor. Son dönemde halk müziğinin korunması ve yaşatılması için büyük çaba harcayan isimlerin başında gelen Erzincan, genç kuşağa verdiği eğitimlerde ustalığını gelecek kuşaklara aktarıyor.
Son dönemin en yetenekli ve en önemli Türk halk müziği sanatçılarından Erdal Erzincan, 1971 yılında Erzurum’da dünyaya geldi. Küçük yaşlardan itibaren folklor, müzik ve Anadolu kültürüne meraklı olan Erdal Erzincan,...
Tabiri caizse küçük yaşlardan beri bağlama ile yatıp kalkan Erdal Erzincan, çok sevdiği Anadolu ezgilerini güçlü sanatıyla birleştirerek, türküleri ile kulaklarımızın pasını siliyor.
13. Güler Duman
Türk halk müziğinde, yeni dönem sanatçılar arasında yer alan en özel isimlerden biri de Güler Duman. Gurbette geçen zorlu hayatına aldırmadan pek çok öğrenci yetiştiren ve Türk halk müziğinin gelişimine büyük katkı veren Güler Duman, büyük bir halk müziği ustası olarak anılmayı sonuna kadar hak ediyor.
“Türkülerin Sultanı” lakabıyla tanıdığımız, Türk halk müziğinin son dönemde yetiştirdiği en önemli seslerden Güler Duman, 30 Haziran 1967 tarihinde dünyaya geldi. Aslen Erzurum Aşkaleli olan bir ailenin çocuğu olarak İstanbul’da...
Ülkemizde ve Avrupa’da büyük hayran kitlelerine sahip olan Güler Duman, bunu yalnızca müziğiyle elde etti desek yanlış olmaz. Çok küçük yaşlardan beri bağlamasını yanından ayırmayan Güler Duman’ın ilk profesyonel eğitimini “Ruhi Su Dostlar Korosu”nda aldığını da hatırlatalım.
Güler Duman, hayat verdiği türkülerin yanı sıra akademik alanda da müziğimizin gelişimi için mücadele eden isimlerden biri olarak ön plana çıkıyor.
14. Muhlis Akarsu
Tıpkı örnek aldığı büyük usta Aşık Veysel gibi Sivaslı olan Muhlis Akarsu, Anadolu’nun yanık ezgilerini bizlere sevdirmeyi başaran sanatçılarımızdan. Bektaşi – Alevi kültüründen gelen Muhlis Akarsu, eserlerinde bu geleneğin izlerini çokça yansıtan bir halk ozanı ve bu kültürün son dönemdeki en önemli temsilcilerinden biri oldu.
Türk halk müziğinin en önemli seslerinden Muhlis Akarsu, 20 Şubat 1948 tarihinde dünyaya geldi. Sivas’ın Kangal ilçesine bağlı Minerakaya köyünde doğan Muhlis Akarsu, köydeki aşık kültürünün etkisiyle küçük yaşta müziğe...
Etkileyici sesi ile Mahzuni Şerif gibi büyük bir ustanın övgüsüne nail olan Akarsu, yaktığı türkülerde eski halk ozanlarının sözlerine yer verdi. Böylece eski güftelerin yok olmasının önüne geçti. Pir Sultan Abdal’dan gelen tasavvufi aşık edebiyatının ve halk ezgilerinin günümüze kadar ulaşmasına vesile oldu.
Özel Bölüm
15. Aşık Veysel (Veysel Şatıroğlu)
Pek çok yeteneğe ilham veren, hayata bakış açısıyla hayranlık uyandıran ve gönül gözüyle icra ettiği sanatıyla alkış toplayan, büyük usta Veysel Şatıroğlu’ndan bahsedelim. Halk ozanı geleneğinin ve halk şiirinin son büyük temsilcilerinden olan Aşık Veysel, memleketi Sivas’ın bir köyünden aldığı üç telli bağlama ile türkülere hayat verdi. Kendi yazdığı şiirlerini besteledi. Eski ustalardan eserleri de seslendirdi.
20. yüzyılın en büyük halk ozanı olarak nitelendirilen, halk şiirinin ve Türk halk müziğinin duayen ismi Veysel Şatıroğlu, 1894 yılında dünyaya geldi. Sivas’ın Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde gözlerini dünyaya...
Aşıklık geleneğini ve halk şiirini insanlara anlatmasına imkan sağlayan ise Ahmet Kutsi Tecer oldu diyebiliriz. Aşık Veysel, Tecer ile tanıştıktan sonra onun gayretiyle Sivas’tan çıkarak ve yazdığı şiirleri tüm ülkeye tanıttı. Köy Enstitüleri’nde saz hocalığı yaparak halk müziğinin yaygınlaşmasında önemli bir etki bıraktı. Büyük usta Aşık Veysel Şatıroğlu, bıraktığı ölümsüz eserler ve halk müziğine kattıklarıyla sonsuz saygıyı hak ediyor. Aşık Veysel, Türk halk müziğinde ve halk şiirinde çok özel bir yerde bulunuyor.
16. Muharrem Ertaş
Ustaların ustası Muharrem Ertaş, bozlak kültürü ve abdallık geleneğinin bilinen en önemli temsilcisi. Anadolu ozanlık kültürünün Aşık Veysel’den sonraki en büyük ismi. Gariban Anadolu topraklarının çığlıklarını notalara döken adam Muharrem Ertaş, halk müziğinin büyük isimleri arasına kesinlikle adı yazılması gereken bir değer.
Türk halk müziğinin duayen isimlerinden Muharrem Ertaş, 1913 senesinde, Kırşehir’in Yağmurlubüyükoba köyünde dünyaya geldi. Ailesi abdallık geleneğinden gelen Muharrem Ertaş, bu kültürün içerisinde büyüdü. Babası Zurnacı Kara Ahmet olarak nam...
Bir rivayette, Japon bilim insanlarının sesini incelemeye aldığı ve büyük ustanın çıktığı desibel değerlerini görünce şaşkına döndükleri anlatılır. Bu hikaye ne kadar doğrudur bilinmez ama sesinin bu hikayede anlatılan kadar çarpıcı olduğu ikna edilemez. Bağlama kullanmaktaki ustalığı ise dillere destan desek abartmış olmayız. Zira onun yetiştirdiği ve bağlama çalmayı öğrettiği çıraklar, Türk halk müziğinin en önemli isimlerinden oldular. Oğlu Neşet Ertaş, Hacı Taşan ve Çekiç Ali gibi değerler Muharrem Ertaş tedrisatından geçtiler. Muharrem Ertaş ve öğrencileri Türk halk müziğini dünyaya tanıtmayı başardılar.
| Sıra | İçerik | Kullanıcı Puanı |
|---|---|---|
| 1 | Neşet Ertaş | - |
| 2 | Musa Eroğlu | - |
| 3 | Aşık Mahzuni Şerif | - |
| 4 | Ruhi Su | - |
| 5 | Bedia Akartürk | - |
| 6 | Muzaffer Sarısözen | - |
| 7 | Nida Tüfekçi | - |
| 8 | Belkıs Akkale | - |
| 9 | Arif Sağ | - |
| 10 | Özay Gönlüm | - |
Ne de güzel demişsiniz Özkan Bey... Bu toplumun gözü, kulağı, kalbi, nefesi... Her neyi varsa halk müziği de tamamen o.