bifikirbifikir

Vitamin Eksikliği Belirtileri: Hangi Vitaminin Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

Vitamin Eksikliği Belirtileri: Hangi Vitaminin Eksikliği Nasıl Anlaşılır?
İnsan vücudundaki işleyişte en önemli düzenleyici bileşiklerden olan vitaminlerin eksikliği çok ciddi sağlık problemlerine yol açabiliyor. Vitaminler büyüme ve gelişme, protein sentezi, hücre yenilenmesi, enerji üretimi ve sistemlerin düzenlenmesi gibi çok temel rollerde görev alıyor. Bu nedenle düzenli ve yeterli miktarda vitamin almak çok önemli.

İnsan vücudu A, D, E, K gibi yağda çözünen vitaminleri bir miktar sentezliyor olsa da asla yalnız vücutta sentezlenenler yeterli olmuyor. Bu vitaminlerin ve suda sentezlenen B grubu ile C vitaminin dışarıdan besin ya da besin takviyesi yoluyla alınması gerekiyor. Bu vitaminlerin eksikliğinde ortaya çıkan ciddi sağlık sorunları yaşam kalitesini düşürmesinin yanında, ölümcül semptomlara da yol açabiliyor. “Peki, bu vitaminlerin eksikliğinde vücutta hangi semptomlar görülüyor?” “Bu vitaminler hangi besinlerde bulunuyor?” gibi soruların cevabını merak ediyorsanız, gelin hep birlikte bakalım!

1. A Vitamini Eksikliği

Genellikle besin maddelerinden vücudumuza aldığımız vitaminlerden olan A vitamini yağda sentezlenen vitamin grubunda yer alıyor. Eksikliğinde insan vücudunda ciddi sorunlar yaratabilen A vitamininin hem koruyucu hem de düzenleyici özellikleri bulunuyor. İnsan vücudunda A vitamini eksikliği varsa;

  • Gece körlüğü, göz kuruması, görme bozuklukları
  • İştah kaybı
  • Cilt kuruluğu, diş minesinde gelişme bozukluğu
  • Enfeksiyonlara karşı direnç düşüklüğü, bağışıklık sistemi zayıflıkları
  • Kemik gelişiminde sorunlar gibi ciddi problemler ortaya çıkıyor.

A vitamini genellikle havuç, balkabağı, tatlı patates gibi turuncu sebzelerde ve kırmızı et, yumurta gibi hayvansal gıdalarda bol miktarda bulunuyor. A vitamini aynı zamanda kavun, şeftali gibi meyvelerden de alınabiliyor.

2. B1 (Tiamin) Vitamini Eksikliği

B vitamini diğer vitaminler gibi tek bir grupta değerlendirilmiyor. Bunun nedeni ise her farklı B vitamini türevinin birbirinden ayrı özellikleri olması. B1 vitamini ya da “tiamin” B grubu vitaminlerin ilki. Bu vitaminin vücutta eksiliğinin görülmesi durumunda;

  • Güçsüzlük, yorgunluk
  • Ödem, bulantı
  • Kalpte aritmi ve sindirim sistemi bozuklukları görülebilir.

B1 vitamini kas sağlığı, cilt sağlığının korunması ve beyin fonksiyonlarının düzenli çalışmasında etkili oluyor. B1 vitamini tam tahıllı gıdalar, birçok tahıl ürünü, kuruyemişler, kuru baklagiller, sakatatlar, yumurta ve ıspanak, patates gibi sebzelerde bulunuyor.

3. B2 (Riboflavin) Vitamini Eksikliği

B2 vitamini ya da “riboflavin” olarak ifade edilen bileşik insan vücudu için büyük önem arz ediyor. B2 vitamini tıpkı diğer B grubu vitaminler gibi suda çözünüyor ve insanların “riboflavin” gereksinimi büyüme, gebelik ve gebelik sonrası erken dönemlerde artıyor. B2 vitamini eksikliğinde;

  • Dermatit (egzama), konjonktivit (göz iltihabı), dil iltihabı
  • Ağız çevresi kuruluğu ve yaraları, burun çevresi ve burun yaraları
  • Cilt hastalıkları
  • Anksiyete gibi gibi sinir hastalıkları
  • İştah kaybı ve yorgunluk gibi son derece ciddi sonuçlar ortaya çıkabiliyor.

B2 vitamini et, süt, yumurta, karaciğer, yoğurt, peynir gibi hayvansal ürünlerde ve tahıllarda bulunuyor.

4. B3 (Niasin) Vitamini Eksikliği

“Niasin” olarak da ifade edilen B3 vitamini “triptofan” isimli aminoasitten sentezleniyor. Daha basit bir ifade ile “triptofan”ın fazlası B3’e dönüşüyor ve vücut bu fazlalığı kullanabiliyor. Bu nedenle iyi protein ile beslenen insanlarda B3 eksikliğine pek rastlanmıyor; ancak kötü beslenen toplumlarda ve bireylerde B3 vitamini eksikliği ortaya çıkabiliyor. Vücudunda B3 vitamini eksikliği olan bir kişide;

  • Dil yaraları
  • Deride yaralar ve dermatit
  • Bunama ve depresyon
  • Baş ağrısı ve uykusuzluk
  • Sindirim bozuklukları
  • Mide bulantısı ve ishal gibi ciddi semptomlar görülebiliyor.

B3 vitamini kırmızı et, beyaz et, balık, süt gibi hayvansal gıdalarda ve baklagiller, tahıllar gibi bitkisel gıdalarda bol miktarda bulunuyor.

5. B5 (Pantotenik Asit) Vitamini Eksikliği

B5 vitamini (pantotenik asit) insan vücudunda düzenleyici etkiden daha çok yapıcı etkiye sahip bir bileşik olarak biliniyor. “pantotenik asit” yağların, sinir sistemi elemanlarının, steroid hormonu ve hemoglobin yapımında önemli görevler alıyor. B5 vitamini eksikliği olan bir insanda;

  • Ayak ve bacaklarda karıncalanma
  • Sinir sistemi bozuklukları
  • Sindirim sistemi ve beslenme bozuklukları
  • Uykusuzluk, stres ve anksiyete
  • Yorgunluk ve kas ağrıları gibi önemli rahatsızlıklar görülebiliyor.

B5 vitamini karaciğer, yumurta gibi hayvansal gıdalarda ve baklagiller, tahıllar gibi bitkisel kaynaklarda bolca bulunuyor. Bezelye, karnabahar, yeşil sebzeler, kabak, avokado ve mantar gibi sebzeler de B5 vitamini bakımından zengin olarak sınıflandırılıyor.

6. B6 (Piridoksin) Vitamini Eksikliği

B6 vitamini (piridoksin) insanda protein mekanizmasının temel, düzenleyici vitamini olarak biliniyor. B6 vitamini ihtiyacı insanın aldığı protein miktarına göre artabiliyor. Bu önemli bileşenin eksikliği durumunda ise;

  • Dermatit, deri lezyonları
  • Ağız ve ağız kenarı çatlakları
  • Dilde kızarma ve şişlik
  • Uykusuzluk, depresyon, stres
  • Kaslarda yorgunluk
  • Anemi gibi önemli problemler ortaya çıkabiliyor.

B6 vitamini insana mutluluk veren “seratonine” hormonunun üretiminde ve kırmızı kan hücreleri üretiminde önemli rol oynuyor. B6 vitamini sakatatlar, kırmızı et, balık, tavuk, yumurta gibi hayvansal gıdalarda ve tahıllar, kuru baklagiller, kuruyemişler gibi bitkisel gıdalarda bol miktarda bulunuyor.

7. B7 (Biotin) Vitamini Eksikliği

“Biotin” adı verilen B7 vitamini insan vücudunda glikoz sentezinde, yağ asidi sentezinde ve yağların parçalanmasında görev alıyor. Bu vitaminin eksikliğinde ise;

  • Saçların incelmesi, vücutta kılların dökülmesi
  • Göz, ağız ve genital kısımlar gibi hassas bölgelerde kızarıklık
  • Kanda ve idrarda asit seviyesi yüksekliği
  • Sinir sistemi bozuklukları gibi rahatsızlıklar görülebilir.

B7 vitamini yeşil yapraklı sebzelerde, tahıl tohumları ve kırmızı et, sakatat, yumurta gibi hayvansal gıdalarda bulunuyor.

8. B9 (Folik Asit) Vitamini Eksikliği

“Folik asit” B grubu vitaminler arasında düzenleyici rolü en yüksek olanlardan bir tanesi. B9 vitamini özellikle yeni hücre oluşumunda ve kan değerlerinin düzenlenmesinde görev alıyor. İnsan vücudunda eksik olması halinde ise;

  • Anemi (kansızlık / kan hücresi bozuklukları)
  • Lökopeni (beyaz kan hücresi eksikliği), trombositopeni (trombosit eksikliği)
  • Kilo kaybı, halsizlik
  • Hassas bölgelerde yara ve çatlaklar görülebilir.

B9 vitamini (folik asit) yeşil renkli ve yeşil yapraklı sebzelerde, kuru baklagillerde, tahıllarda, sakatatlarda, yumurtada ve bira mayasında bolca bulunuyor.

9. B12 (Kobalamin) Vitamini Eksikliği

DNA metabolizmasının ve sinir sisteminin en önemli düzenleyicilerinden olan “kobalamin” ya da bilinen adıyla B12 vitamini özellikle halk arasında unutkanlığı engellemesiyle biliniyor. Bu vitaminin eksikliğinde ise;

  • Nörolojik problemler
  • Hafıza kaybı, bunama
  • Kol ve bacaklarda karıncalanma, uyuşma
  • Anemi türevleri gibi çok ciddi rahatsızlıklar görülüyor.

B 12 vitamini kırmızı et, kümes hayvanları, balık, süt, peynir, yumurta ve bir miktar da tahıllarda bulunuyor. B12 eksikliği özellikle “vegan” beslenme diyetine bağlı kişilerde sık görülüyor.

10. C Vitamini Eksikliği

C vitamini kuvvetli bir antioksidan ve kuvvetli bir dengeleyici olduğu için insan vücudu için çok önemli bir bileşik. Suda çözünen vitaminler grubunda bulunan C vitamini eksikliğinde pek çok sorunu beraberinde getirebiliyor. Vücudunda C vitamini eksikliği çeken bir insanda;

  • Diş eti kanaması, diş eti çürümesi (skorbüt), diş eti enfeksiyonları
  • Saç dökülmesi ve cilt kuruluğu
  • Yaraların iyileşmesinde gecikmeler
  • Enfeksiyonlara karşı direnç azalması ve bağışıklık sisteminin zayıflaması
  • Halsizlik ve iştahsızlık gibi sorunlar ortaya çıkabiliyor.

C vitaminini düzenli ve yeterli alan insanlarda ise;

  • Birçok kanser türüne karşı direnç
  • Kolajen sayısında artış gibi pozitif durumlar görülebiliyor.

C vitamini turunçgiller (portkal, greyfurt, limon, mandalina), kivi, ananas, kavun gibi meyvelerde bulunuyor. C vitamini içeren sebzelerin yeşil biber, maydanoz, brokoli, ıspanak, Brüksel lahanası ve bunlara benzer yapıda olan diğer sebzeler olduğu biliniyor.

11. D Vitamini Eksikliği

İnsan vücudunun, özellikle erken yaşlarda gelişiminde ve vücut yapısının korunmasında en önemli vitaminlerin başını çeken D vitamini yağda sentezleniyor.  D vitamini eksikliğinde;

  • Raşitizm (Çocuklarda D vitamini eksikliğine bağlı olarak görülen kemik erimesi – yumuşaması)
  • Çocuklarda diş hasarı ve kemik deformasyonu
  • İskelet bozukluğu
  • Yetişkinlerde osteomalazi, kemik kırıkları, cam kemik ve diş çürükleri gibi önemli rahatsızlıklara neden oluyor.

D vitamini gıda takviyesi şeklinde veya besinlerden elde edilebiliyor olsa da bu vitaminin sentezlenmesi için güneş ışığı gerekiyor. Bu nedenle en iyi D vitamini kaynağı güneş ışığına maruz kalmak diyebiliriz. Somon, uskumru, sardalya gibi yağlı balıklarda ve yumurta, tereyağı gibi hayvansal gıdalarda da D vitamini olduğunu söylemeden geçmeyelim.

12. E Vitamini Eksikliği

Tıpkı A, D ve K vitaminleri gibi yağda çözünen E vitamini insan vücudunda hem koruyucu hem de onarıcı bir etkiye sahip. E vitamini eksiliği olan bir insanda;

  • Anemi (kırmızı kan hücrelerinde bozulma)
  • Hemolitik Anemi (kan hücrelerinin normal yaşam süresinden daha önce ölmesi)
  • Kansızlık
  • Nörolojik sorunlar, değişimler
  • Kas zayıflamaları, kas yorgunlukları görülebilir.

E vitamini yönünden zengin beslenmenin ise;

  • Alzheimer hastalığının önlenmesine yardımcı etkisi olduğu biliniyor.

E vitamini yeşil yapraklı sebzeler, badem, kabak çekirdeği, ayçiçeği çekirdeği, zeytin, fındık ve avokado gibi bitkisel yağ oranı yüksek besinlerde bulunuyor. Yine bazı baklagiller ve domates gibi sebzeler de E vitamini ihtiva ediyor.

13. K Vitamini Eksikliği

Vücutta yağda sentezlenen K vitamini diğer tüm vitaminler gibi çok önemli düzenleyici görevlere sahip. K vitamini eksikliğinde;

  • Kanama bozuklukları (hemofili)
  • Anemi (nadiren)
  • Kan pıhtılaşmasında sorunlar (peteşi, purpura ve morluk oluşması) gibi sorunlar ortaya çıkabilir.

K vitamini genel olarak yeşil yapraklı sebzelerde ve yumurta, süt, karaciğer gibi protein ağırlıklı gıdalarda bol miktarda bulunuyor.

12.12.2022
İlgili İçerikler

Anti aging, leke karşıtı ve antioksidan etkili cilt bakımı rutinlerinin yıldız içeriklerinden biri, C vitamini serumları. C vitamini serumunun cilt...

Plasebo etkisini muhtemelen daha önce duymuşsunuzdur. Nosebo etkisi için de aslında Plasebo’nun karanlık hâli denilebilir. Bu durumun ne olduğunu anlamak...

Uykunun insan sağlığı açısından ne kadar büyük bir öneme sahip olduğunu biliyor fakat çoğu zaman verdiğimiz kararlarda bunu göz ardı...

İngilizce bir kelime olan mindfulness’ın Türkçe karşılığı farkındalık anlamına gelir. Bir kavram olarak dilimize geçmiş olan bu kelime, tam olarak...

Özellikle mevsim geçişlerinde ve soğuk kış günlerinde toplumda daha yaygın gözlemlenmeye başlayan boğaz ağrısı, başta grip ve soğuk algınlığı gibi...

Tam Covid-19 pandemisi bitiyor, çok özlediğimiz normal günlere geri dönüyoruz derken sürekli dünyanın bir yerlerinden yeni salgın haberleri geliyor. Bazıları...

Basit tanımıyla bale, yoga, pilates, dans gibi spor ve sanat dallarının bir birleşimi olan barre egzersizi, ahenk içinde, vücuttaki hedeflenen...

Benzer İçerikler

Sağlıklı bir beslenme ve buna paralel bir diyet, sporda performansın temelidir diyebiliriz. Sporu hangi sıklıkta ve hangi seviyede yapıyor olursanız...

Asperger Sendromu Nedir?Asperger sendromu (AS) ya da Asperger bozukluğu, sosyal yaşamda etkileşim zorlukları baş gösteren, ayrıca sınırlı ve yineleyici...

İnsanın kendini tanıma yolculuğu, hayatının bir döneminde çıkması gereken seyahatlerden biri. Belki başına üst üste benzer şeyler geldi, belki yapmak...

Anti aging, leke karşıtı ve antioksidan etkili cilt bakımı rutinlerinin yıldız içeriklerinden biri, C vitamini serumları. C vitamini serumunun cilt...

Ebeveyn olmak muhtemelen dünyadaki en zor görevlerden bir tanesidir. Çocuk yetiştirmek hayat boyu emek gerektiren bir süreç ve hemen hemen...