Ülkemizde zaman zaman tartışmalara sebep olsa da reklamsız ve ulaşılabilir olması ve kullanıcılara seçtikleri içeriği her an, her yerde izleme imkânı vermesi sayesinde Netflix şüphesiz hayatlarımızın bir parçası. Kült, popüler ve özgün dizi ve filmleriyle adından söz ettiren Netflix’in kendi yapımı olan belgeselleri de var. Bizzat izlediğim ve tanıdık tanımadık herkesin mutlaka izlemesini tavsiye ettiğim sekiz Netflix belgeselini sizler için sıraladım.
1. Mercan Peşinde (Chasing Coral) - 2017
16 yaşından beri dalış yapan Richard Vevers’ın okyanusta en sevdiği canlının kaybolduğunu fark etmesiyle başlayan bir hikâye. Aslında başarılı bir reklamcı olan Vevers, okyanustaki ve özellikle de mercanlardaki değişimi fark ettiğinde türümüzün bildiği tek yuva olan dünyamız için reklamcılıktan daha iyisini yapabileceğini düşünerek harekete geçiyor. Vevers, hayatı boyunca her zaman tutkusu olan okyanus resiflerini, Google firmasının görüntülü haritalarından aşina olduğumuz şekilde görüntülemeye başlıyor. (Vevers sayesinde Google haritalarda resifleri gezebilirsiniz.) “Uzaya olan düşkünlüğümüz ve merakımız aşikâr, peki ya uzay gibi keşfedilmeyi bekleyen dünyamızdaki gizem?” diye soruyor izleyenlere.
16 yaşından beri dalış yapan Richard Vevers’ın okyanusta en sevdiği canlının kaybolduğunu fark etmesiyle başlayan bir hikâye. Aslında başarılı bir reklamcı olan Vevers, okyanustaki ve özellikle de mercanlardaki değişimi fark...
Vevers’ın deniz biyologları ve bilim insanları ile yaptığı görüşmeler sayesinde mercanların genel yapısı hakkında bilgi edinecek ve sualtı fotoğrafçılarının olağanüstü görüntüleriyle mest olacaksınız. İzlerken “Tüm bu güzellikler dünyalı olamaz!” diye düşüneceğiniz mercanların, dünyadaki şüphesiz en büyük tehlikelerden biri olan küresel ısınmadan nasıl etkilendiğini göreceksiniz. 89 dakikalık bu belgesel, bizleri çoğumuzun gözlerinden uzak olan ve dolayısıyla sorunlarından da habersiz olduğumuz mercanlara ve onların sayesinde de küresel ısınmaya farklı bir perspektiften bakmaya zorlayacak.
2. Kuşlarla Dans (Dancing with the Birds) - 2019
Bu önerimiz de doğayı, hayvanları ve özellikle de kuşları seven izleyiciler için. Yine de böyle dediğimize bakmayın çünkü bu belgeselden keyif almanız için özel olarak kuş gözlemciliğiyle ilgilenmeniz gerekmiyor. Belgeselimiz Yeni Gine’de, yaşam alanı olarak Endonezya, Avustralya ve Yeni Gine ormanlarını tercih eden Cennet Kuşları'nı ele alıyor. Sanıyorum hepimiz ister şaka yollu ister bilimsel amaçlı olsun hayatımızda bir kez “çiftleşme dansı” ifadesini duymuşuzdur. İşte bu belgesel, boyutu küçük veya büyük fark etmeksizin parlak, rengarenk, görkemli ve dikkat çeken tüylere sahip olan erkek Cennet Kuşları'nın çiftleşme danslarını konu alıyor.
Bu önerimiz de doğayı, hayvanları ve özellikle de kuşları seven izleyiciler için. Yine de böyle dediğimize bakmayın çünkü bu belgeselden keyif almanız için özel olarak kuş gözlemciliğiyle ilgilenmeniz gerekmiyor. Belgeselimiz...
Birkaç tane bile olsa doğa belgeseli izlediyseniz, doğada “türünü devam ettirme” güdüsünün en kuvvetli güdü olduğunu mutlaka bilirsiniz. Bu belgesel de bizlere Cennet Kuşları'nın bu güdüyle eş bulmak için sarf ettikleri, izleyenleri hayrete düşüren çabalarını gösteriyor. Uzun süren çalışmaların ürünü olduğu aşikar olan kaliteli görselleri, minik dostlarımızın danslarıyla uyumlu hoş müzikleri ve bütün belgesel boyunca izleyenlere eşlik eden eğlenceli anlatımıyla sadece 51 dakika olan bu belgeseli mutlaka izlemelisiniz.
3. Ahtapottan Öğrendiklerim (My Octopus Teacher) - 2020
Güney Afrikalı bir belgesel yapımcısı olan Craig Foster’ın “hayatımın en değerli deneyimi” diye bahsettiği birkaç aya tanık oluyoruz bu belgeselde. Çocukluğunda okyanusun dövdüğü bir kıyıda, onunla iç içe bir hayat süren Foster, belki de bundan aldığı ilhamla belgesel yapımcılığını seçiyor ancak yıllar sonra geçmişte kendisine ilham veren şeylerin artık omuzlarında yük olduğunu fark etmeye başlıyor: Çok çalışmak, stres, uykusuzluk, ailevi problemler… Bu durumu değiştirmesi gerektiğini düşünen Foster, tüm bunlarla baş etmek için çocukluğuna, okyanusa dönüyor. Dalgalı ve soğuk suda sakinleşmeye çalışırken kendini tükettiğini düşündüğü şeye yani kameralara ve çekim yapmaya tekrar ilgi duymaya başlıyor.
Güney Afrikalı bir belgesel yapımcısı olan Craig Foster’ın “hayatımın en değerli deneyimi” diye bahsettiği birkaç aya tanık oluyoruz bu belgeselde. Çocukluğunda okyanusun dövdüğü bir kıyıda, onunla iç içe bir hayat...
Bir gün büyük bir yosun ormanında dalış ve gözlem yaparken ilginç bir şeyle karşılaşıyor ve hayatını değiştiren deneyimi işte o anda başlıyor. Foster, sadece tek bir anıyla dikkatini cezbeden ahtapotu daha yakından tanımak için her gün onu ziyaret etmeye karar veriyor ve bu ahtapotun kendi içsel yolculuğunda ona benzersiz dersler vermesine izin veriyor. Bu belgesel, gerçekten öğrenmek istersek bu dünyadaki tüm canlıların bize bir şeyler öğretmeye hazır olduklarını gösteriyor.
(Okuyucu için not: Bu yazıyı yazarken belgeselin asıl kahramanı Ahtapot hakkında spoiler vermemek için diğer karakterimiz olan insana odaklandım.)
4. Sosyal İkilem (The Social Dilemma) - 2020
Eğer her boş anınızda sosyal medyayı kontrol ediyor veya hemen her an bildirimlerle irkiliyorsanız korkmayın, yalnız değilsiniz. Bu belgeselin en temel sorularından biri şu: “Günümüzde teknoloji sektöründeki sorun ne?” Bu belgeselin, eskiden sosyal medya şirketlerinde önemli pozisyonlarında çalışan ve sosyal medya kullanan herkesin hayatını mutlaka etkilemiş olan kişilerin günah çıkartma kaydı olduğunu söylersek abartmış olmayız. Hemen hepsi bir zamanlar ortaya attıkları fikirlerin ve uygulanan geliştirmelerin iyi niyetli olduğunu ancak bir noktadan sonra toplum ve insan psikolojisi için şu anda adını koyamadıkları bir soruna yol açtığından bahsediyor.
Eğer her boş anınızda sosyal medyayı kontrol ediyor veya hemen her an bildirimlerle irkiliyorsanız korkmayın, yalnız değilsiniz. Bu belgeselin en temel sorularından biri şu: “Günümüzde teknoloji sektöründeki sorun ne?” Bu...
Belgesel, sosyal medyada asıl ürünün kullanıcının ilgisi olduğuna ve platformların bu ilgiyi üzerine çekmek için gereken her çalışmayı yürüttüğüne dikkat çekiyor; ardından, iş yerinde bu amaç uğruna çalışan ancak eve döndüğünde kurduğu tuzağa kendisi de düşen Tim Kendall’ı izliyoruz. Etik tasarım, veri güvenliği, manipülasyon ve sosyal medyayla ilgili daha birçok konunun ele alındığı bu 94 dakikalık belgesel hakkında daha fazla spoiler vermek istemiyoruz ve belgeselin açılış cümlesiyle bitiriyoruz: "Ölümlülerin hayatına giren tüm büyük olaylar beraberinde lanet getirir." Sofokles
5. Explained Serisi - 2018 +
Türkiye’de 19 Eylül 2018 tarihinde “Müzik” bölümüyle ilk kez yayınlanan Explained, “her şey hakkında bir şey” bilmek isteyen ama gerekli araştırmaları yapacak vakti olmayanlar için ideal bir belgesel serisi. Vox Media, hazırladığı bu seri için kendi Youtube kanalındaki formata benzer bir çalışma yürütmüş: Kısa, öz, hap bilgiler. Şu anda Netflix’te yayınlanmış üç sezonu var ve bölümler yaklaşık yirmi dakika, yani sıkılmak aklınıza gelene kadar bir bölüm çoktan bitmiş oluyor.
Türkiye’de 19 Eylül 2018 tarihinde “Müzik” bölümüyle ilk kez yayınlanan Explained, “her şey hakkında bir şey” bilmek isteyen ama gerekli araştırmaları yapacak vakti olmayanlar için ideal bir belgesel serisi. Vox...
Explained her bölümü ayrı bir konuya odaklanan serisine ek olarak, insan beyni, hafıza, rüyalar başta olmak üzere toplamda beş konuyu ele alan “The Mind, Explained” dizisini 2019 yılında beş bölümlük birinci sezonu olarak yayınladı (ikinci sezon Kasım 2021’de yayınlanacak). Bunun ardından, 2020 yılında genel olarak seçimlere, özel olarak da Amerika’daki seçimlere odaklanan “Whose Vote Counts, Explained” adındaki üç bölümlük diziyi yayınlandı. Yine 2020’de, önce üç bölümlük “Sex, Explained” ve ardından, 2019 yılının sonunda hayatımıza giren koronavirüs salgınını konu alan “Coronavirus, Explained” dizileri yayınlandı. 2021’de devam eden 3. sezona ek olarak, dolandırıcılık, kredi kartları, öğrenim kredileri, kumar ve emekliliği ele alan beş bölümlük “Money, Explained” dizisi yayınlandı.
6. Eğlenceli Tarih Dersleri (History: 101) - 2020
Eğer eğitim hayatı boyunca tarih derslerinde zorlanmış biriyseniz, adındaki “Tarih Dersleri” ifadesine odaklanmamanızı tavsiye ederiz. Çünkü bu belgesel dizisi klasik tarih derslerine hiç benzemiyor ve gerçekten eğlenceli. Öğrenmeyi seven ve uzun soluklu belgeseller/diziler izlemeye vakti olmayan biriyseniz yaklaşık yirmi dakikalık bölümlerden oluşan bu seriye bayılacaksınız.
Eğer eğitim hayatı boyunca tarih derslerinde zorlanmış biriyseniz, adındaki “Tarih Dersleri” ifadesine odaklanmamanızı tavsiye ederiz. Çünkü bu belgesel dizisi klasik tarih derslerine hiç benzemiyor ve gerçekten eğlenceli. Öğrenmeyi seven ve...
2020’de ilk kez yayınlanan ve ikinci sezonu olacağı teyit edilen Eğlenceli Tarih Dersleri, her bölümünde dünyanın yakın tarihine ait konuları ele alıyor. “Hazır Yemekler” bölümüyle başlayan birinci sezonda Amerika ve Rusya arasında tetiklenen ve insan türünün uzayda yolculuğunu başlatan çekişme; çağımızın en büyük problemlerinden biri olan plastik; kalabalık nüfusu, çakma ürünleri ve son olarak koronavirüs salgınının başladığı yer olması nedeniyle adını sık sık duyduğumuz Çin; bölgenin sürekli karışmasına yol açan Orta Doğu Petrolü; gelecekte bizleri nasıl etkileyeceğini bilmediğimiz robotlar ve daha nicesi monotonluktan uzak bir anlatım ve eğlenceli görsellerle işleniyor.
7. Roman Empire - 2016 +
Bu listemizdeki tarih konulu bir diğer belgesel de Roman Empire, yani hepimizin bildiği adıyla Roma İmparatorluğu. Yine baştan uyaralım, tarih fobisi olanların korkmasına gerek yok çünkü Roma İmparatorluğu’nun kurgu dizileri aratmayacak entrikalarla dolu tarihi, bu yapımı bir tarih belgeselinden ziyade bir dizi olarak izlemenizi sağlayabilir. Her bölüm herhangi bir dizide aradığımız kaliteli dekor ve görseller, iyi oyunculuk ve güzel kurgulanmış olay örgüsü kriterleri göz önünde tutularak hazırlanmış. Bölümlerde zaman zaman araya giren tarihçiler olayları açıklayarak işlenen konunun tarihsel açıdan anlaşılmasına yardımcı oluyor.
Bu listemizdeki tarih konulu bir diğer belgesel de Roman Empire, yani hepimizin bildiği adıyla Roma İmparatorluğu. Yine baştan uyaralım, tarih fobisi olanların korkmasına gerek yok çünkü Roma İmparatorluğu’nun kurgu dizileri...
2016 yılında yayınlanan birinci sezon, Roma’nın en iyi imparatorlarından biri ve filozof olan Marcus Aurelius’un oğlu Komodus’u yaklaşık kırk beş dakikalık altı bölümde işliyor. 2018’de yayınlanan beş bölümlük ikinci sezonda, Roma İmparatorluğu dendiğinde akla ilk gelen isimlerden biri olan Jül Sezar anlatılıyor. 2019 tarihli üçüncü sezonda ise, sadece dört yıl hüküm sürmesine rağmen hayatı boyunca yaptığı aşırılıklarla tarihe adını (kötü de olsa) yazdıran Caligula ele alınıyor. Roma İmparatorluğu’na ilgi duyan ve seriyi beğenen izleyiciler dördüncü sezonu beklese de 2021’de buna ilişkin bir teyit gelmedi.
8. Formula 1: Drive to Survive - 2019 +
İlk kez 2019 yılında yayınlanan ve 2022’de de devam edeceği kesinleşen bir belgesel serisi. Her sezon 10 bölümden oluşuyor ve her bölüm ortalama 40 dakika. Temelde yayınlandığı yıldan önceki F1 sezonunun önemli anlarını ele alıyor ama aslında bundan çok daha fazlası var. Bu belgesel bizlere keyif ve heyecanla izlediğimiz yarışların stratejik arka planlarını, pilotlar başta olmak üzere takımdaki görevlilerin psikolojik süreçlerini, rekabet ve hırsın aslında ne demek olduğunu gösteriyor.
İlk kez 2019 yılında yayınlanan ve 2022’de de devam edeceği kesinleşen bir belgesel serisi. Her sezon 10 bölümden oluşuyor ve her bölüm ortalama 40 dakika. Temelde yayınlandığı yıldan önceki F1...
Bir sporun (veya genel olarak düşünürsek bir işin) icrasında hem takım olma bilincinin hem de bir birey olarak performans sergilemenin başarı için ne kadar önemli olduğunu izleyenler olarak her bölümde tekrar tekrar kavrıyoruz. Bunun yanı sıra, takımların kendi bünyelerinde ve farklı takımlar arasında dönen, benim 'entrika’ olarak nitelendirdiğim olaylar ve ayrıca, pilotlar, takım patronları ve gazetecilerle yapılan röportajlar seriye başladıktan sonra tüm bölümleri nefes almadan art arda izlemenize sebep oluyor. Eğer siz de benim gibi Formula 1 takipçisiyseniz, Drive to Survive belgeselini mutlaka ama mutlaka izlemelisiniz.
| Sıra | İçerik | Kullanıcı Puanı |
|---|---|---|
| 1 | Mercan Peşinde (Chasing Coral) | - |
| 2 | Kuşlarla Dans (Dancing with the Birds) | - |
| 3 | Ahtapottan Öğrendiklerim (My Octopus Teacher) | - |
| 4 | Sosyal İkilem (The Social Dilemma) | - |
| 5 | Explained Serisi | - |
| 6 | Eğlenceli Tarih Dersleri (History: 101) | - |
| 7 | Roman Empire | - |
| 8 | Formula 1: Drive to Survive | 9,6 |
Ben güzel yorumunuz için teşekkür ederim. Tüm canlılar çok çok özel ve siz de çok güzel bir adım atmışsınız. Yememeye karar verdiğiniz başka canlılar var mı?
Sevgili Berrak, aramıza hoşgeldin ve yorumun için çok teşekkürler. Tarih belgeselleri ile ilgili talebini yazarlarımıza ilettik. Yayında olduğunda sana da haber vereceğiz. Bu arada yazılarını beğendiğin bir yazarı takip ederek, yeni bir yazısı yayına girdiğinde otomatik olarak haberdar olabilirsin. Sevgiler.
Tabii ki, özellikle ilgilendiğiniz bir dönem var mı?
Mitolojik, biyografik, savaş belgeselleri olabilir. Dönemi fark etmez, beğendikleriniz arasından karma önerilerde bulunursanız çok sevinirim. Yanıt için çok teşekkür ederim.