İtibari para ya da diğer bir deyişle fiat para, değerini altın ya da gümüş gibi fiziki bir mal ya da emtiadan almak yerine onu yürürlüğe koyup destekleyen devletten alan ulusal yasal paradır. İtibari paralarda en önemli şeylerden bir tanesi, yine diğer emtiada olduğu gibi, bir metanın değerinden ziyade arz ve talep ile o parayı ihraç eden devlet istikrarı arasındaki ilişkidir. Fiat/itibari parayı basan devlet, o fiat paranın arkasındaki güvencedir ve devletler, fiat para üzerinde mutlak kontrole sahiptir. Örneğin devletler diledikleri takdirde paranın değerini artırabilir ya da azaltabilirler. Fiat paralar ilgili kanunla yürürlüğe girerler. ABD doları, Euro, ve diğer önemli küresel para birimleri de dahil olmak üzere modern kağıt para birimlerinin çoğu fiat/itibari para birimleridir.
İtibari Para Kullanmanın Olumlu ve Olumsuz Tarafları Nedir?
İtibari para, herhangi bir fiziksel emtianın arzından etkilenmez ve devletler ile merkez bankalarına ekonomik kriz dönemlerinde esneklik sağlar. İtibari paralar küresel ölçekte bir çok devlet ve ulus tarafından kullanılır ve bu sayede uluslararası ticarette yaygın kullanılan bir para birimi haline gelir. İtibari paranın kendiliğinden gelen bir değeri yoktur. Bu yüzden devletler bahse konu olan fiat parayı dayanakları olmaksızın basabilir ve aşırı para basımı sonucunda hiperenflasyon gibi sorunlara sebep olabilir. İtibari paranın arkasında altın ya da gümüş gibi ulusal rezervler olmadığı için enflasyon yüzünden değerini kaybedebilir veya hiperenflasyon durumunda değersiz hale gelebilir. Yine bu sebepten ötürü tarihsel olarak itibari para sistemlerinin kurulup kullanılması ekonomik çöküşlere yol açmıştır, yani bu durum uygun şekilde yönetilmediğinde riskler barındırmaktadır. Benzer şekilde itibari parayı kullanan vatandaşlar o paraya olan güvenlerini kaybederlerse, söz konusu paranın değeri kalmayacaktır.
