Futbol Takımları ve Futbolcular
Dünyanın En Değerli Futbol Takımları
Dünyanın en değerli futbol takımları arasına dahil olmak için sadece futbol takımının başarısı yeterli olmuyor. Kulübün finansal durumu, marka değeri, ürün satışı ve para – girdi çıktıları bu listeler hazırlanırken göz önüne alınıyor. Yani spor kulüpleri bir şirket olarak değerlendiriliyor. Son dönemde büyük futbol kulüpleri zirvede kalabilmek ve gelirlerini artırmak adına farklı yollara da başvuruyorlar. Bunun son örneği kripto paralar oldu. Neredeyse her futbol kulübü kendisinin adını taşıyan bir coin ya da kripto parayı borsalara sürdü. Coin piyasası dışında kulüplerin borsada işlem gören hisseleri de büyümeleri adına önemli bir katkı sağlıyor.
“Dünyanın en değerli futbol takımları hangileri?” sorusu herkesin merak ettiği bir konu diyebiliriz. Futbolun özellikle son 20 – 30 yılda yakaladığı ivme ve futbola yapılan yatırım, bu sevilen sporun finansal yönünün sorgulanmasına ve merak edilmesine yol açıyor. Dünyanın en değerli futbol kulüpleri değerlendirmeleri pek çok dergi, gazete veya değerleme kuruluşu tarafından yapılıyor. Tabii ki burada dikkat edilmesi gereken en sağlıklı ve doğru değerlendirmenin yapılması. Bunun için de en güvenilir kaynak uzun yıllardır, dünyanın en değerli futbol kulüpleri gibi daha pek çok liste ve değerlendirme yapan, ünlü ekonomi dergisi Forbes.
Artık alışılagelmiş şekilde, her yıl Forbes dergisi dünyanın en pahalı futbol kulüpleri ya da dünyanın en değerli futbol kulüpleri listelerini hazırlıyor. Konuyla ilgili herkes de bu listeyi referans kabul ediyor ve Forbes’in hazırladığı veriler tüm dünyada geçerli sayılıyor. Forbes, tarz olarak dünyanın en değerli 20 futbol takımı şeklinde bir değerleme yapıyor. Bu listelerde yer alan takımlardan ilk sıradakiler zaten kolay kolay liste dışı kalmıyor, yalnızca aralarında yer değiştiriyorlar. Listedeki değişiklikler genellikle son sıralarda gerçekleşiyor. Burada yer alan takımlar her yıl değişebiliyor.
Son olarak 2022 yılında yapılan “Dünyanın En Değerli 20 Futbol Takımı” listesinde, İngiliz ekiplerinin hakimiyetini görüyoruz. Listede 11 İngiliz takımı yer alırken, İspanya La Liga ve İtalya Serie A liglerinden 3’er takım bulunuyor. Bu takımları Alman ve Fransız ekipleri takip ediyor.
Listenin zirvesinde İspanyol devi Real Madrid yer alıyor. Real Madrid’i La Liga’nın bir diğer dev kulübü FC Barcelona takip ediyor. Listede İngiliz takımlarının hakimiyeti olsa da zirve İspanyollarda kalmaya devam ediyor. 3. sırada ise İngilizlerin efsane takımı Manchester United var. İlk üç dışındaki takımların sıralamalarına ise Forbes listelerinden ulaşmak mümkün.
Dünyanın en değerli futbol kulüpleri listelerinde sürekli bulunan bir Türk takımı ise bulunmuyor. Geçmişte Galatasaray birkaç defa bu listeye son sıralardan dahil olmayı başarmıştı.
En İyi Futbol Takımları
En iyi futbol takımları ile dünyanın en değerli futbol takımları genellikle paralellik gösterse de, dönem dönem veya sezonlar içerisinde çok farklı sonuçlar da ortaya çıkabiliyor. Bu nedenle, iki kavramı birbirinden ayrı tutmak önemli. Dünyanın en zengin futbol kulüpleri her zaman büyük başarılar yakalayıp dünyanın en iyi futbol takımları arasına girmeyi başaramıyor. Yani, para her zaman her şeyi satın alamıyor. Bu konuya örnek olarak son yıllarda çok başarısız bir dönem geçiren İngiliz devi Manchester United’ı gösterebiliriz. Tarihin en değerli ve en başarılı futbol takımlarından olan Manchester United, son yıllarda en iyi futbol takımları arasında anılmıyor. Zaten değerli bir kulüp olmak ile iyi bir takım kurmak arasında dağlar kadar fark var. Yine, Fransa Ligi’ni domine etmesine rağmen Avrupa’da başarı kazanamayan PSG kadrosunda Messi, Neymar, Mbappe gibi büyük yıldızlar bulunmasına rağmen en iyi futbol takımları arasında kendisine yer bulamıyor.
Futbol tarihinde en iyi futbol kulüpleri ya da en iyi futbol takımlarına pek çok örnek verilebilir; ancak bunu profesyonel şekilde yapan bir kurum var. Uluslararası Futbol Tarihi ve İstatistikleri Federasyonu (IFFHS) her yıl düzenli olarak, o yılın en iyi futbol kulüpleri listelerini bizlere sunuyor. Yine bu federasyonun arşivinde tarihin en iyi futbol takımları listesi de yer alıyor.
Son olarak 2022 yılında yapılan listede zirvede yer alan Palmeiras bunu başaran ilk Brezilya takımı oldu. Listede Palmeiras’ı bir diğer Brezilya ekibi Atletico Mineiro ve İngiliz devi Manchester City takip ediyor.
Futbol Ülkeleri
Dünyada futbolun kalbi, atardamarı tartışmasız Avrupa. Futbol ülkeleri sayılmaya başlandığında ilk sıraları büyük yüzde ile Avrupa ülkeleri dolduruyor. Bu ülkelerin yanına eklememiz gereken diğer ülkeler ise Güney Amerika’da yer alıyor. Avrupa dışında futbola olan bakış açısı, yetenek havuzu ve taraftar kültürü ile Güney Amerika ülkeleri futbol ülkeleri arasında yer alıyor. Bu ülkeler arasına bir üçüncü kol eklemek istersek de akla Afrika ülkeleri dışında bir şey gelmiyor. Futbol bu bölgeler dışında da oynanıyor olsa da etkisi ve kalitesi hiçbir zaman zirvede olan ülkelerin yanına yaklaşamıyor.
Futbol ülkeleri başta futbolun mucidi İngiltere olmak üzere Almanya, Fransa, Hollanda, İspanya, Brezilya, Arjantin, Uruguay, Belçika, Portekiz, Türkiye ve son dönemde Kuzey Avrupa ülkelerinin dahil olduğu dar bir liste olarak karşımıza çıkıyor. Diğer ülkelerde futbolun büyük bir gelişim içinde olduğunu söylemek zor. Afrika’da ise yetenek havuzu, futbola ilgi ve futbol kültürü olsa da futbola yatırım olmaması Afrika’nın önüne büyük bir engel olarak çıkıyor.
Türkiye’nin En İyi Futbol Kulüpleri
Türkiye’de futbol 1900’lü yılların başında oynanmaya başlamış olsa da profesyonel bir ülke liginin kurulması 1950’li yılların sonunda ancak mümkün oldu. Bu tarih öncesinde mahalli ligler ve en prestijli lig olarak görülen İstanbul Ligi oynanıyordu. Bu liglerde elde edilen şampiyonluklar ve alınan başarılar elbette ki yaban atılmadı. Türkiye’nin en iyi futbol kulüpleri sıralamaları yapılırken bu puanlar da hesaba katılıyor.
Profesyonel ligin başlamasından sonra ise İstanbul’un üç takımının ligi domine ettiğine şahit olduk. Beşiktaş, Fenerbahçe ve Galatasaray Türkiye’nin en başarılı futbol kulüplerinin başını çekiyor. Bu kulüplere 1960’lı yıllarda kurulan ve Anadolu’dan çıkan ilk şampiyon olan Karadeniz temsilcisi Trabzonspor eşlik ediyor. Trabzonspor elde ettiği 7 şampiyonluk ve kazandığı kupalar ile İstanbul’un “Üç Büyükler” olarak tabir edilen takımlarından sonra gelen en başarılı takım olma özelliğini taşıyor.
Profesyonel ligler baz alındığında ise ilk on takım, toplam puana göre şu şekilde sıralanıyor; Fenerbahçe, Galatasaray, Beşiktaş, Trabzonspor, Bursaspor, Gençlerbirliği, MKE Ankaragücü, Altay, Gaziantepspor ve Eskişehirspor. Bu takımların bazıları uzun süredir Süper Lig kulüpleri arasında yer alamasalar da geçmişte elde ettikleri büyük başarılar isimlerini halen yaşatıyor. Türkiye’nin en iyi futbol kulüpleri belirlemek için tabii ki tek kriter kazanılan puanlar değil. Elde edilen gelirler, taraftar sayıları, popülerlik ve Avrupa’da gelen başarılar da bu kulüpler belirlenirken öne çıkan detaylar oluyor.
Dünyanın En Değerli Futbolcuları
Dünyanın en değerli futbolcuları da tıpkı dünyanın en değerli futbol kulüpleri gibi yıllar veya sezonlar içinde değişkenlik gösteriyor. Bir futbolcu bir sezonda aldığı ödüller, kazandığı başarılar, kazandırdığı transfer ücreti ve aldığı maaş ile zirveye çıkabilirken, diğer sezonda onun yerini başka bir yıldız isim alabiliyor. Aynı zamanda futbolcuların yaşlarının ilerlemesi, yaşadıkları büyük sakatlıklar maalesef değerlerinin azalmasına yol açıyor. Bunun tam tersi durumda da genç futbolcular ivme kazanarak birkaç yıl içinde dünyanın en değerli futbolcuları arasında yerlerini alabiliyor.
Futbol’un endüstriyel bir hal almasından sonra her dönemin kendi içerisinde çıkardığı yıldızlar oldu ve bu yıldızlar o dönemki piyasaya göre astronomik ücretler alarak büyük transferler yaptılar. Bu durum günümüzde de hız kesmeden devam ediyor. Hatta bugünlerde bir futbolcu için ödenecek transfer bedelleri ve maaşlar gerçekten sınırı aşmış gözüküyor. Son olarak ünlü futbolcu Neymar Da Silva Barcelona’dan PSG kulübüne giderken takımına kazandırdığı 220 milyon Euro civarındaki transfer ücreti ve aldığı astronomik maaş ile en çok kazanan futbolcular arasında çıtayı arşa koymuş durumda. Neymar kadar büyük bir transfer bedeli henüz görmemiş olsak da İngiliz kulüplerinin bu konuda çok bonkör davrandıklarını söylemek gerek. Yakın gelecekte 200 milyon civarlarının normalleşeceği düşünülüyor.
Son dönemin en büyük yıldızları Lionel Messi ve Cristiano Ronaldo’nun ilerleyen yaşları nedeniyle güncel değerleri azalmış olsa da bu futbolcuların manevi değeri halen çok yüksek. İki veteran yıldız halen en değerli futbolcular arasında yer alıyor.
Dünyanın En İyi Futbolcuları
Dünyanın en iyi futbolcuları ikiye ayrılıyor desek yanlış bir sınıflandırma yapmış olmayız diye düşünüyoruz. Bu ayrım şu anda aktif olarak futbol oynayanlar ve aktif futbola veda etmiş isimler olarak yapılabilir. Çünkü her dönemin kendi içinde çok büyük yıldızları, oyuna büyük etki eden starları oldu. Bu isimleri dönem gözetmeksizin birbiriyle kıyaslamak biraz haksızlık olur gibi görünüyor. Eski yıllarda oynanan futbol ile bugünlerde oynana futbol arasında çok büyük farklar var. Bu farklar dünyanın en iyi futbolcuları gibi bir değerleme yaparken göz önünde bulundurulmalı.
Futbolun son 10 – 15 yılına baktığımızda, kuşkusuz herkes Lionel Messi ve Cristiano Ronaldo isimlerini en tepeye yazacaktır. Bu ikilinin kazandığı kupalar, elde ettikleri istatistikler ve evlerine götürdükleri bireysel ödüller kimsenin yanlarına yaklaşamayacağı kadar fazla. Bu isimleri zirveye yazdıktan sonra Karim Benzema, Robert Lewandowski, Mesut Özil, Andres Iniesta ve Xavi gibi çok büyük yıldızlara sıra gelebilir. Tabii ki bu süper yıldız klasmanı saydığımız isimler ile sınırlı değil buraya Neymar, Mbappe, Erling Haaland, Sergio Agüero gibi daha pek çok isim eklenebilir. Bu futbolcular arasında futbolu bırakmış olanlar olsa da son 10 – 15 yıl gözetildiğinde isimlerinin burada olmasında hiçbir beis yok gibi. Ne de olsa dünyanın en iyi futbolcuları listesi saymakla bitmez.
Bir de futbola çok daha uzun süre önce veda eden efsane isimler bu listede yer almayı hak ediyor. Dünyanın en iyi futbolcuları denince ilk akla gelen isimlerden olan Diego Armando Maradona, Pele, “Fenomen” Ronaldo, Johan Cruyff ve daha ismini sayamadığımız binlerce yıldız, bu büyülü futbol evreninden geçip gittiler.
Efsane Futbolcular
Yukarıda da birkaç tanesini saydığımız efsane futbolcular bu oyunun belkemiği. Bu yıldızlar futbol oyununu bu kadar popüler hale getirdiler ve oyuna olan sevginin doruk noktasına ulaşmasını sağladılar. Yoksa herhangi bir yatırım, para veya endüstriyelleşme efsane futbolcular kadar bu oyuna etki edemezdi. İnsanlar bu yıldızları izlemek için statlara koştular veya televizyon başına geçtiler. Futbol bugün bu kadar alıcı buluyorsa ve global çapta bir üne sahipse, bu başarının büyük payı efsane futbolculara ait.
İlk süper yıldız kabul edilen Pele, Brezilya’yı dünyanın zirvesine taşımasa, Maradona Arjantin milli takımı ve Napoli ile inanılmaz şampiyonluklar almasa futbol bir hiçten ibaret olurdu. Bu başarıları günümüzde, Messi, Ronaldo, Benzema, Iniesta, Ronaldinho ve Ronaldo Nazario gibi futbolcular devam ettiriyor. Bu isimlerin pek çoğu halen aktif futbol oynuyor olsalar da efsane futbolcular arasındaki yerlerini çoktan aldılar.
Dünya futbol tarihinde çeşitli sebepler ile efsaneleşmiş binlerce futbolcunun ismi yazıyor. Bu futbolculara oyuna kattıkları için sonsuz bir teşekkür borçluyuz.
Futbol Kulübü Sahibi Futbolcular
Futbol dünyasının içine girdikten sonra çıkması gerçekten zor. Aktif futbol kariyerini noktalayan pek çok futbolcu, çeşitli görevler ile halen futbolun içinde kalmaya devam ediyor. Kimi teknik direktör kimi menajer olan futbolcular, oyunun her alanında bulunuyorlar diyebiliriz. Bu grubun önemli bir parçası da futbol kulübü sahibi futbolcular. Futbolu hem bir ilgi alanı hem de bir yatırım alanı olarak gören eski futbolcular bir futbol takımı almaktan hiç çekinmiyorlar.
Futbol kulübü sahibi futbolcular denince akla ilk gelen isim ünlü İngiliz yıldız David Beckham oluyor. Kariyerinin son yıllarını ABD’de geçiren yıldız isim burada bir futbol kulübü alarak ABD futboluna yatırımlarını sürdürme kararı almıştı. Beckham halen Inter Miami kulübünün sahibi ve başkanı olarak yola devam ediyor. Futbol kulübü sahibi olan tek futbolcu elbette Beckham değil. Galatasaray’ın efsanesi George Hagi, ülkemizde bir dönem forma giyen Demba Ba, Real Madrid’in yıldızı Eden Hazard, efsane golcü Didier Drogba, Brezilyalı “Fenomen” Ronaldo gibi büyük yıldızlar, futbol kulübü sahibi futbolcular arasında ilk akla gelen isimler oluyor.
Avrupa’da Forma Giyen Türk Futbolcular
Türk futbolcuları için eski dönemlerde Avrupa’ya gitmek çok büyük bir hayaldi. Çok başarılı olsalar da Türkiye Ligi’nin çok tanınmaması ve bu pazarın riskli görülmesi nedeniyle Avrupa kulüpleri Türkiye’den oyuncu alırken çok ince eleyip sık dokuyorlardı. Birkaç süper yıldız oyuncumuz haricinde Avrupa’da forma giyen Türk futbolcu bulmak gerçekten zordu. Ancak Avrupa’da yetişen ve Türk pasaportu olan futbolcularımız Avrupa takımlarında forma giyiyordu. Elbette ki bu duruma istisna olan isimler de yok değildi. Avrupa’da forma giyen ilk Türk futbolcular arasında “Sinyor” lakaplı Can Bartu, Bekir Refet, Şükrü Gülesin, Lefter Küçükandonyadis, Metin Oktay gibi çok önemli isimler yer alıyor. Daha sonra bu isimleri Hakan Şükür, Okan Buruk, Emre Bölezoğlu, Nihat Kahveci, Hami Mandıralı gibi pek çok yıldız oyuncu takip etti. Yine de o dönemlerde Avrupa’da forma giyen Türk futbolcu sayısı oldukça azdı.
Günümüzde ise Avrupa’nın irili ufaklı 20’den fazla liginde 150 civarında Türk futbolcu forma giyiyor. Bu futbolcuların en az yarısı Türkiye’de doğan ve ülkemizde yetişen futbolculardan oluşuyor. Avrupa’da forma giyen Türk futbolcular arasında şu an en ünlü olan isimler ise Premier Lig ekibi Leicester City forması giyen Çağlar Söyüncü, genç yıldız Ozan Kabak ve tecrübeli golcü Burak Yılmaz diyebiliriz. Tabii ki bu isimlerin arasına Zeki Çelik, Emre Demir, Salih Özcan, Kaan Ayhan, Mert Müldür ve Enes Ünal gibi yıldızları da eklemek mümkün.
Nasıl Futbolcu Olunur?
Günümüzde futbolcu olmak için kişisel yeteneklerin yanı sıra disiplinli çalışma, küçük yaştan itibaren sağlıklı bir beslenme düzeni ve sağlıklı bir gelişim süreci oturtmak gerekiyor. Oldukça profesyonelleşen futbol endüstrisi içinde rahatlıkla yer alabilmek için tabiri caizse bir “makine” olmak gerekiyor. Ayrıca bu gelişimi sürdürebilmek de çok önemli.
Daha sonra “Nasıl futbolcu olunur?” sorusunu sormak gerekiyor. Tüm bu doneleri sağlayan gençler, kendilerine uygun bir futbol kulübünün altyapı seçmelerine katılarak futbol yolculuklarını başlatabilirler. Futbolcu olmak için bir futbol kulübünün altyapısından yetişmek şart.